„Utracona i odzyskana? Poznański sposób na niepodległość 1939-1956”

Zapraszamy na marcowe wykłady w ramach cyklu wykładów otwartych, Utracona i odzyskana? Poznański sposób na niepodległość: 1939-1956.

Wykłady w marcu odbędą się w Sali Posiedzeń PTPN. Wykład będzie również transmitowany online.

Prosimy jednak pamiętać o zachowaniu zasad reżimu sanitarnego (zakrywanie nos i ust, dezynfekcja rąk oraz zachowanie odległości od innych uczestników).

Cykl wykładów pt. Utracona i odzyskana? Poznański sposób na niepodległość: 1939-1956 jest współfinansowany ze środków Miasta Poznania. Patronatów honorowych udzielił Jacek Jaśkowiak, Prezydent Miasta Poznania.

Harmonogram wykładów

3 marca 2022 r., godz. 18:00

prof. UAM dr hab. Jan Miłosz (Wydział Historii UAM) wygłosi wykład pt. Od powojennej odbudowy do gospodarki stalinowskiej.

17 marca 2022 r., godz. 18:00

prof. dr hab. Michał Musielak (Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu) wygłosi wykład pt. Powstanie Akademii Medycznej w Poznaniu. Przyczyny – uwarunkowania – skutki. 

Zapowiedź wykładów

Od powojennej odbudowy do gospodarki stalinowskiej

Lata odbudowy i okres stalinowski to jakby różne okresy w historii Wielkopolski. W pierwszym z nich (do 1950 r.) województw poznańskie obejmował swym zasięgiem zarówno obszar przedwojennego województwa, jak i ziemię lubuską. Stało się wówczas miejscem ogromnych zmian demograficznych, gospodarczych i ustrojowych. Sytuację komplikowała obecność sowieckich komendantur wojennych. To lata odbudowy i „szabru”, polonizacji, upaństwawiania przemysłu. W ramach planu trzyletniego (1946-1948), rozpoczęto odbudowę infrastruktury przez samorządy. W 1950 r. .zmniejszono granice obszar województwa, oparto struktury władz terenowych na systemie rad narodowych jako na organach jednolitej władzy państwowej. Gospodarka prowadzona przez rady narodowe, będące jednolitymi organami administracji państwowej, miała być głównym motorem rozwoju gospodarczego regionów i wzrostu zaopatrzenia społeczności lokalnych w podstawowe dobra i usługi (tzw. przemysł terenowy). Industrializacja w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych omijała województwo poznańskie. Choć w gospodarce Wielkopolski dominować będzie rolnictwo, to ulokowanych tu zostanie także kilka dużych inwestycji przemysłowych.

prof. UAM dr hab. Jan Miłosz – doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor UAM w Zakładzie Historii Gospodarczej na Wydziale Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalizuje się w historii najnowszej, w tym w zagadnieniach dotyczących gospodarki, mniejszości religijnych i edukacji, samorządu gospodarczego i zawodowego, a także współczesnej kancelarii i obiegu dokumentów.

Powstanie Akademii Medycznej w Poznaniu. Przyczyny – uwarunkowania – skutki

Autor zamierza w swoim wystąpieniu nakreślić genezę utworzenia Akademii Medycznej w Poznaniu w 1950 r. wskazując na szersze uwarunkowania, tak natury społeczno-ideologicznej i politycznej, jak i merytorycznej, związanej ze sporem o model kształcenia akademickiego przyszłych lekarzy. W świetle badań autora przyczyn szybkiego wyprowadzenia Wydziału Lekarskiego i Wydziału Farmaceutycznego ze struktur Uniwersytetu Poznańskiego należy szukać tak w polityce władz komunistycznych, jak i w zaszłościach z okresu międzywojennego, kiedy to wśród poznańskich medyków zarysowały się głębokie podziały na tle politycznym, a także światopoglądowym. To w okresie II Rzeczypospolitej stosunek do reformy szkolnictwa wyższego władz sanacyjnych, a także do zjawiska nacjonalizmu na uczelniach spowodował podziały wśród członków fakultetu medycznego, co po wojnie zostało sprytnie wykorzystane przez władze komunistyczne przy tworzeniu Akademii Medycznej. Skutki wyjścia medyków i farmaceutów z Uniwersytetu Poznańskiego były odczuwane jeszcze długo, tak na poziomie organizacyjno-strukturalnym, jak i w wymiarze mentalnym pracowników AM.

 prof. dr hab. Michał Musielak – absolwent historii na Wydziale Filozoficzno-Historycznym UAM (1972), były kierownik Katedry Nauk Społecznych i Humanistycznych na Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu (1996-2020). Naukowo zajmuje się problematyką z zakresu historii myśli społeczno-politycznej, a także zagadnieniami bioetyki i filozofii medycyny (m.in. książki: Polska szkoła filozofii medycyny, Filozofia medycyny w Czechach i na Słowacji). Przez wiele lat interesował się także zjawiskami patologii w dziejach ochrony zdrowia, w szczególności skutkami i konsekwencjami zaangażowania się świata medycznego w eugenikę i higienę ras (książki: Sterylizacja ludzi ze względów eugenicznych w Stanach Zjednoczonych, Niemczech i w Polsce (1899–1945), Medycyna w cieniu nazizmu). W związku ze stuleciem Uniwersytetu Poznańskiego badał dzieje szkolnictwa akademickiego, czego rezultatem były książki: Heliodor Święcicki (1854-1923), Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu w latach 1975–2015; Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu w latach 1950–2019. Historia i luminarze nauki; Polski Wydział Lekarski w Edynburgu (1941–1949) – miejsce edukacji poznańskich lekarzy. Historia, tradycja, współczesność.