„Na drodze do wolności. Poznański sposób na niepodległość 1956–1990” – wykłady wrześniowe

14 września 2023 r., godz. 17:00

prof. UAM dr hab. Krzysztof Kurek (Wydział Antropologii i Kulturoznawstwa UAM) wygłosi wykład pt. W teatralnym kombinacie… Wokół powojennych dziejów poznańskich teatrów dramatycznych.

We wrześniu 1949 roku, na mocy decyzji ówczesnego Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz władz politycznych powołano do życia monstrualny (także z dzisiejszej perspektywy) „kombinat teatralny” zarządzany przez wspólną Dyrekcję Państwowych Teatrów Dramatycznych w Poznaniu, w którego skład wchodziły – Państwowy Teatr Polski (przez pewien okres wraz z podlegającym mu zespołem objazdowym), Teatr Nowy, Komedia Muzyczna (do likwidacji w 1952) oraz – od 1 stycznia 1952 – Teatr Młodego Widza. Pierwszym dyrektorem tego niezwykłego i kontrolowanego centralnie „organizmu teatralnego” był reżyser Wilam Horzyca (1889–1959), który od 1 września 1948 roku kierował Teatrem Polskim. Trzeba zaznaczyć, iż pomimo wielu administracyjnych, politycznych i organizacyjnych modyfikacji ten schemat centralnego zarządzania poznańskimi scenami przetrwał aż do sezonu artystycznego 1972/73, choć od pewnego momentu dotyczył już wyłącznie Teatru Nowego i Polskiego. Celem wystąpienia będzie ukazanie dziejów tych dwóch scen w specyficznym kontekście ścisłego nadzoru politycznego, cenzorskiego i ekonomicznego. Autor wystąpienia postara się wskazać, w jaki sposób ideologiczne naciski przełożyły się na wybory repertuarowe i artystyczne.

Krzysztof Kurek – prof. UAM dr hab., jest pracownikiem Katedry Teatru i Sztuki Mediów na Wydziale Antropologii i Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, gdzie prowadzi zajęcia dla studentek i studentów Wiedzy o teatrze. Zajmuje się przede wszystkim historią polskiego teatru i dramatu, związkami życia codziennego z różnymi formami widowisk, a także dziejami Poznania i Wielkopolski. Jest autorem kilku monografii a mianowicie: „Polski Hamlet. Z historii idei i wyobraźni narodowej” (1999), „Teatr i miasto. Historia sceny polskiej w Poznaniu w latach 1782–1849 (2008), „Teatry polskie w Poznaniu w latach 1850–1875. Repertuary, artystyczne idee, polityczne konteksty” (2013), „Widowiska poznańskie. Studia z historii teatru, dramatu i miasta” (2018), „Teatr poznański w podróży (1870–1900). Repertuary występów i źródła do dziejów sceny polskiej w zaborach pruskim i rosyjskim” (2019), „Okolice widowisk. Studia i szkice” (2021), współautorem „Dziejów Gniezna (2016). Jest także redaktorem naukowym ośmiu tomów zbiorowych. Swoje artykuły publikował m. in. na łamach „Poznańskich Studiów Polonistycznych”, „Wieku Oświecenia”, „Teatru”, „Dialogu”, „Kroniki Miasta Poznania”.