„Na drodze do wolności. Poznański sposób na niepodległość 1956–1990”

Zapraszamy na październikowe wykłady w ramach cyklu wykładów otwartych,

Na drodze do wolności. Poznański sposób na niepodległość 1956–1990

Wykłady w październiku odbędą się w Sali Posiedzeń PTPN.

Cykl wykładów realizowany jest w ramach projektu „Działania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk na rzecz rozwoju kultury i dziedzictwa dla mieszkańców Poznania” współfinansowanego przez Miasto Poznań #poznańwspiera.

Projekt został również objęty patronatem honorowym Marszałka Województwa Wielkopolskiego Marka Woźniaka oraz Prezydenta Miasta Poznania Jacka Jaśkowiaka.

HARMONOGRAM WYKŁADÓW

12 października, godz. 17:00

prof. dr hab. Izolda Kiec (Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz) wygłosi wykład pt. Kabaretowa stolica Polski?

Wykład poświęcony będzie poznańskim kabaretom lat 1956–1990, ze szczególnym uwzględnieniem dekad lat 70. i 80., kiedy działał kabaret Tey, a Poznań stał się najważniejszym ośrodkiem kabaretowej sztuki w Polsce. Symbolicznie potwierdziło to zwycięstwo Mamuśki w opolskim kabaretonie w 1973 r., kiedy skecz Zenona Laskowika pokonał programy Kabaretu Pod Egidą, Salonu Niezależnych i Elity. Sztuka kabaretowa Teya opiera się głównie na aluzji (która zastępuje dominującą wcześniej w tego typu twórczości parodię), nieodzowną, gdy „współtwórcą” kabaretowego programu był – z konieczności – cenzor. Przede wszystkim jednak historia Teya ilustruje ewolucję kabaretowego spotkania od formy teatralnej do estradowej. Do perfekcji doprowadzając tę drugą – twórcy Teya udowodnili, że kabaretowa stolica Polski mieściła się przez dwie dekady w Poznaniu.

Izolda Kiec – literaturoznawczyni i teatrolożka; prezeska Fundacji Instytut Kultury Popularnej, profesorka w Uniwersytecie Artystycznym im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu. Autorka artykułów i monografii poświęconych literaturze i teatrowi XX wieku oraz formom kultury popularnej: Halina Poświatowska (1994), Teatr służebny polskiej emigracji. Z dziejów idei (1999), Złodzieje szczęścia, czyli Agnieszki Osieckiej sposób na życie (2000), Wyprzedaż teatru w ręce błazna i arlekina, czyli… o kabarecie (2001), W kabarecie (2004), W szarej sukience? Artystki i wokalistki w poszukiwaniu tożsamości (2013), Historia polskiego kabaretu (2014), Czy chce pan być powieszony w sympatycznem towarzystwie? Czyli poznańskie kabarety artystyczne w dwudziestoleciu międzywojennym (2015) i innych.

Wyróżniona odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2015), stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie literatura (2016 i 2020), stypendystka Marszałka Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego (2017), laureatka Nagrody PTPN za najlepszą publikację o Wielkopolsce w roku 2018 (za książkę R.T. Wilkanowicz, Utwory powstańcze, wybór, oprac. i wstęp I. Kiec), laureatka Nagrody miesięcznika „Kraków” w konkursie na najlepsze polskie dzieło biograficzne Portrety 2020 za książkę Ginczanka. Nie upilnuje mnie nikt.

26 października, godz. 17:00

prof. UAM dr hab. Konrad Białecki  (Wydział Historii UAM, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu) wygłosi wykład pt. Dominikańskie duszpasterstwo akademickie oraz Klub Inteligencji Katolickiej – oazy (nie tylko) intelektualnej wolności.

Powstałe w Poznaniu tuż przed II wojną światową duszpasterstwo akademickie nie zdążyło rozwinąć pełni działalności w stolicy Wielkopolski przed wybuchem wojny. Po jej zakończeniu poznańscy dominikanie zaangażowali się w pomoc materialną, m.in. via „Caritas Academica”. W dłuższej perspektywie okazało się to o tyle istotne, że wielu członków CA współtworzyło kilka lat później Klub Inteligencji Katolickiej w Poznaniu. W kolejnych dekadach losy obu podmiotów, wielokrotnie i wielorako się splatały. 

Po przełomie społeczno-politycznym 1956 roku nastąpił z jednej strony czas powrotu aktywności DA przy klasztorze oo. Dominikanów z drugiej pojawiło się nowe stowarzyszenie na mapie Poznania – Klub Inteligencji Katolickiej. Działania Duszpasterstwa były skierowane r przede wszystkim do studentów, natomiast KIK stanowił ofertę tak religijną jak i intelektualną dla nieco starszych mieszkańców stolicy Wielkopolski. Wśród jego członków można było spotkać zarówno osoby zaangażowane przed laty w różne stowarzyszenia katolickie, jak i reprezentantów kadry naukowej poznańskich uczelni czy przedwojennych ziemian. Wszystkich ich łączyła chęć pogłębiania własnej religijności przy jednoczesnym zaangażowaniu społecznym, jednak z zachowaniem dystansu do władz PRL. Podobnie dominikańskie Duszpasterstwo Akademickie stało się przystanią dla młodych ludzi chcących wzrastać w swoim chrześcijaństwie, zachowując przy tym częstokroć daleko posunięty krytycyzm wobec ówczesnej „rzeczywistości społeczno-politycznej”. 

 

Konrad Białecki – doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie historii, profesor w Zakładzie Historii Najnowszej na Wydziale Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu. Autor wielu publikacji dotyczących m.in. relacji międzywyznaniowych w Polsce i we Francji oraz prac z zakresu oporu społecznego w Polsce po II wojnie światowej. W latach 2009–2016 koordynator Centralnego Projektu Badawczego IPN „Władze wobec Kościołów i związków wyznaniowych w Polsce w latach 1944–1989”, redaktor serii „Władze wobec Kościołów i związków wyznaniowych w Wielkopolsce w latach 1945–1989”.